Osmanlı Tarih Yazıcılığında Fars/İran Etkisi

-Şehnâmecilik Kurumu Özelinde-

Şehnâme ve şehnâmecilik hem edebî hem de tarihî öneme sahip bir türdür. Bu türün gelişimi ve etkileri de bir hayli önemlidir. Tarihî kaynakların yalnızca şehnâmelerle sınırlı olmadığı bilinmekle beraber tarih yazıcılığında şehnâmeciliğin değerinin farkına varılması ve bu alanda literatüre katkı sağlaması açısından bu çalışma önem arz etmektedir. Bu önem doğrultusunda kitapta, öncelikli olarak Fars/İran tarih yazıcılığının Osmanlı tarih yazıcılığı ‎üzerindeki etkisi, sonrasında da bu tarih yazıcılığının bir ürünü olan şehnâmeciliğe yansıması ‎ve ayrıca İran tarih yazıcılığının oluşumunda payı olan etkenler mercek altına alınmıştır. ‎Yapılan araştırma neticesinde ortaya çıkacak faktörler belirlenip Osmanlı Devleti’ni ve Osmanlı tarih ‎yazıcılığını nasıl etkilediği incelenmiştir. Bu etkilerin arasında İran’dan gelen müelliflerin, ‎mezhebî yahut siyasi nedenlerle vatanlarını terk edip Osmanlı’ya sığınmalarının ne derece ‎etkisi olduğu özellikle ele alınarak sosyal, dinî ve siyasi sebeplerin tesiri değerlendirilmiştir. ‎Araştırmada, Fars/İran tarih yazıcılığının Osmanlı Devleti’nde kullanılan bir tür olarak ‎‎“Şehnâmecilik” üzerindeki etkisi, ortaya çıkışındaki rolü ve bu türün doğuşu ile kültürler arası etkinin yayılımını tüm boyutları ile ele alarak tarih sahnesinde coğrafyaların kesişmesine ‎sebep olan bu edebî etkileşim tespit edilmiştir.