Fıkhın Kaynaklarına ve Fıkıh Mezheplerine Oryantalist Yaklaşım
-Georghe Tarâbîşî Örneği-

Müsteşriklerin fıkıh ve usûlüne yönelik araştırmalarının ana merkezini fıkhın kaynakları ve aklın bu kaynaklar içerisindeki yeri oluşturmaktadır. Aklın nas karşısındaki konumunu izah eden çalışmalarıyla kendinden söz ettiren son dönem müsteşriklerinden Georghe Tarâbîşî de  fıkhın kaynakları ve fıkıh ekolleri üzerine çalışma yapanlar arasında yer almaktadır. Sünnetin fıkıh sistemlerindeki konumu, teşri vasfı, bağlayıcılığı, sünnet-vahiy ilişkisi ve aklın fıkıh sistemlerindeki yeri gibi konulara yer verdiği Min İslâmi’l-Kurân ilâ İslâmi’l-Hadis adlı eserinde Tarâbîşî, Kur’an İslâm’ı söylemini vurgulayarak mezheplerin kurucu imamlarının sünnete verdikleri teşri yetkisinin ideolojik hadisçilik düşüncesini ortaya çıkardığından bahseder. Oysa fıkıh mezhepleri ve onların kurucu imamları Şârinin maksadını tespit edecek bir usûlü belirleme çabasında olmuşlardır. Kurdukları sistem içerisinde sünnet, aklı ve ictihâdı daraltan değil ictihâdın referanslarından birisi olmuştur. Elinizdeki bu kitap Tarâbîşî’nin Min İslâmi’l-Kurân ilâ İslâmi’l-Hadis adlı eserinde fıkhın kaynakları ve fıkıh mezheplerine yönelik iddialarını tahlil ederken sünnetin teşri yetkisini ve aklın fıkıh mezheplerindeki konumunu izah etmektedir.

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ  

GİRİŞ  

ARAŞTIRMANIN KONUSU  

ARAŞTIMANIN ÖNEMİ  

ARAŞTIRMANIN SINIRLARI  

I. BÖLÜM

GEORGHE TARÂBÎŞÎ’NİN FIKHIN KAYNAKLARINA YAKLAŞIMI  

1. KİTAP  

1.1.Değerlendirme  

2. SÜNNET 

2.1. Hz. Peygamber’in Konumu/Sünnetin Dindeki Yeri/Teşrî Yetkisi 37

2.2. Değerlendirme  

II. BÖLÜM

GEORGHE TARÂBÎŞÎ’NİN FIKIH MEZHEPLERİNE YAKLAŞIMI   

1. İMAM EBÛ HANÎFE VE FIKIH METODOLOJİSİNE YÖNELİK TENKİDLER  

1.1. İmam Ebû Hanîfe ve Re’y Ekolü  

1.2.İmam Ebû Hanîfe’nin Fıkıh Metodolojisinde Sünnet Kavramı  

1.3. Değerlendirme  

2. İMAM MÂLİK B. ENES VE FIKIH METODOLOJİSİNE YÖNELİK TENKİDLER  

2.1. Hadisci Akımların Muvatta’ya Etkisi  

2.2. İmam Mâlik’in Fıkıh Metodolojisinde Sünnet Kavramı  

2.3. Mâliki Fıkıh Metodolojisinde Hadiscilik  

2.4. İmam Mâlik’in Sünnet Tanımlamasında Sahâbe Kavlinin Yeri  

2.5. İmam Mâlik’in Sünnet Tanımlamasında Ameli Ehl-i Medine  

2.6. İmam Mâlik’in Sünnet Tanımlamasında Sened Zinciri  

2.7. Değerlendirme  

3. İMAM ŞÂFİÎ VE FIKIH METODOLOJİSİNE YÖNELİK TENKİDLER  

3.1. İmam Şâfiî’nin Fıkıh Metodolojisinde Sünnet Kavramı  

3.2. İmam Şâfiî’nin Sünnet Tanımlamasında Haber-i Vâhid’in Hücciyeti  

3.3. İmam Şâfiî’nin Sünnet Tanımlamasında Neshin Önemi  

3.3.1. Kur’an’ın Sünnetle Neshi  

3.4. Değerlendirme  

4. İMAM AHMED B. HANBEL VE FIKIH METODOLOJİSİNE YÖNELİK TENKİDLER 

4.1. Ahmed b. Hanbel’in Fıkıh Metodolojisinde Sünnet Kavramı  

4.2. Değerlendirme  

5. İBN HAZM VE FIKIH METODOLOJİSİNE YÖNELİK TENKİDLER  

5.1. İbn Hazm Fıkıh Metodolojisinde Naslar ve Akıl  

5.2.İbn Hazm Fıkıh Metodolojisinde İctihâd  

5.3. İbn Hazm’ın Sünnet Anlayışı  

5.4. Değerlendirme  

SONUÇ  

KAYNAKÇA  

DİZİN